شایعه ای عجیب اخیرا در تلگرام پخش شد که یک بانک نروژی گفته چون در اسلام سود حرام است پس ما به مسلمان ها وام بدون سود می دهیم.
ماجرای «وام بدون بهره» بانک نروژی چیست؟
بانک Storebrand که در نروژ و سوئد فعالیت دارد، وب‌سایتی را بابت این موضوع راه‌اندازی کرد تا نظرات کاربران را درباره‌ی ایده‌ی وام بدون بهره جویا شود. هدف جذب مسلمانانی است که می‌خواهند خانه بخرند ولی به دلیل باورهای دینی‌شان نمی‌خواهند از وام‌های معمول بانکی استفاده کنند.
بر اساس قرائت غالب از قوانین اسلام، گرفتن بهره برای قرض ربا و حرام است. اما طرح جایگزین بانک Storebrand، عقد اجاره به شرط تملیک است. بدین معنا که بانک و خریدار مشترکاً مالک خانه‌ای می‌شوند. خریدار بابت سهم مالکیت بانک که اشغال کرده است اجاره پرداخت می‌کند. در پایان دوره‌ی اجاره خریدار مالک کل خانه می‌شود.
بانک بر همین مبنا، از متقاضیان علاقه‌مند درخواست کرد با بانک تماس بگیرند تا ببینند چه میزان علاقه برای چنین وامی وجود دارد. ظرف یک هفته ۳۰۰ نفر نسبت به این موضوع ابراز تمایل کردند.
سازمان‌های اسلامی نروژ مانند «شورای اسلامی نروژ» و جنبش جوانان محافظه‌کار IslamNet در صفحات Facebook شان، دنبال‌کنندگانش را ترغیب کردند تا در تماس با بانک برای چنین وامی ابراز علاقه کنند.
سایت خاصی که بانک برای این منظور درست کرده بود، بسته شده است و تنها اطلاعیه‌ای قرار گرفته است که در بخشی از آن آمده است: «ما می‌خواستیم متوجه شویم آیا چنین طرحی می‌تواند برای بخشی از مردم راه‌گشا باشد که می‌خواهند وارد بازار مسکن با قیمت‌هایی شوند که مدام گران می‌شود.(ترجمه دقیق عبارت منبع)
این وام می‌تواند برای جوانان، فارغ التحصیلان و آن‌هایی که نمی‌توانند به دلایل مذهبی وام‌های عادی مسکن را بگیرند جذاب باشد.
نگاه دقیق:
۱. در طرح مزبور بانک مدعی نشده که وام بدون سود می دهد بلکه یک قراردادی درست کرده که بتواند مسلمانان را هم راضی کند که سود به بانک بدهند.
۲. قراردادی که بانک می خواسته ببندد یکی از ده ها قرارداد غیر ربوی است که در بانک های ایران در موقع گرفتن وام امضا می کنید. و شاید حتی راهی بوده برای گرفتن سود بیشتر از مشتریان بانک(معمولا طرح هایی مثل فروش ارزان موبایل در ازای استفاده از یک اپراتور خاص در نهایت باعث سود آوری چند برابر فروشنده در اروپا می شود).
۳. طرح مزبور فقط به مسلمانان اختصاص نداشته و هر اروپایی می توانسته از آن استفاده نماید.
۴. با بررسی دوستان نروژی معلوم شد که بانک فوق یکی از بانک های درجه ۲ یا ۳ نروژ است که فقط برای کسب شهرت چنین کاری کرده و بعد راه انداختن سر و صدا زیاد و بدون بستن حتی یک قرارداد، طرح را لغو و صفحه را بسته است.
منبع :
1- etisklaan
2- independent